Ik heb een vraag! neem contact op
Wij geven u graag nieuwe (internationale) inzichten op het gebied van financiën, bedrijfsvoering, strategie, governance, risk, compliance en meer.
Externe arbeid voorziet in een behoefte aan capaciteit en flexibiliteit, maar gaat gepaard met de nodige risico’s. Denk hierbij aan het gevaar van schijnzelfstandigheid bij een zzp’er, met als gevolg daarvan naheffingen door de Belastingdienst. Als gezegd onderscheiden we in de flexibele schil een vijftal arbeidsrelaties op basis waarvan werknemenden werkzaamheden kunnen verrichten voor werkgevenden:
Het oproepcontract is een arbeidsovereenkomst waarin geregeld wordt dat de werkgever een werknemer in dienst heeft zonder vaste werkdagen en –uren. Dit wordt in de volksmond ook wel een nul-uren contract genoemd. Er zijn drie soorten oproepcontracten:
De uitzendovereenkomst is een arbeidsovereenkomst waarbij de werkgever (het uitzendbureau) de werknemer ter beschikking stelt aan een derde om daar werkzaamheden te verrichten. Voor de uitzendovereenkomst gelden belangrijke uitzonderingen op het “normale” arbeidsrecht.
De basis van de uitzendrelatie blijft de arbeidsovereenkomst tussen het uitzendondernemingbureau en de uitzendkracht. Het uitzendbureau en de uitzendkracht sluiten een arbeidsovereenkomst binnen de grenzen van de arbeidswetgeving, de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (WAADI) en door de cao's in de uitzendbranche (de ABU-cao en NBBU-cao). Ook als de inlener de uitzendkracht doorleent aan een ander bedrijf, blijft de arbeidsovereenkomst tussen het uitzendbureau en de uitzendkracht van kracht. Er ontstaat bij doorlening geen nieuwe arbeidsovereenkomst tussen de inlener en de uitzendkracht.
Payrollen is een bijzondere vorm van het beschikbaar stellen van personeel. Het payrollbedrijf is werkgever van de payrollwerknemers, maar deze werken voor een ander bedrijf. Het payrollbedrijf is de uitlener en het andere bedrijf is de inlener of opdrachtgever. Het bedrijf werft zelf het personeel, bepaalt het salaris en heeft zeggenschap over de werknemer.
De payroll-werkgever neemt alle werkgeverslasten op zich en ontzorgt. Het payrollbedrijf zorgt onder andere voor de salarisadministratie en loonuitbetaling, arbeidscontracten en pensioenopbouw.
Omdat het bedrijf zelf de werving en selectie van de werknemer voor zijn rekening heeft genomen of een derde (niet zijnde de payrollwerkgever), betekent juridisch dat de overeenkomst tussen payrollorganisatie en inlener niet tot stand is gekomen in het kader van het samenbrengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt (ook wel de allocatiefunctie genoemd). Daardoor is payrolling niet gelijk aan uitzenden van personeel. Het uitzendbureau zorgt namelijk ook voor de werving en selectie van de potentiële werknemers.
Er is sprake van payrolling als aan de volgende twee criteria wordt voldaan.
Over het algemeen zijn er vier grote verschillen tussen een uitzendovereenkomst en een payrollovereenkomst:
Het bedrijf waar de werknemer gaat werken neemt zelf de werving en selectie voor zijn rekening. Bij een uitzendovereenkomst verzorgt het uitzendbureau de werving en selectie.
Het payrollbedrijf mengt zich vaak pas in het proces als de werknemer en de werkgever (het bedrijf waar de werknemer daadwerkelijk aan de slag gaat) afspraken hebben gemaakt over de indiensttreding. Het payrollbedrijf handelt het administratieve werk van het aangaan van een arbeidsovereenkomst vaak af.
De werknemer wordt exclusief en meestal langdurig uitgeleend aan het bedrijf waar de werknemer gaat werken. Bij een uitzendovereenkomst kan een werknemer ook worden uitgeleend aan andere bedrijven en is vaker sprake van korte perioden (ook wel ‘bij piek en ziek’ genoemd).
De arbeidsvoorwaarden voor payroll-werknemers zijn minimaal dezelfde als die van werknemers die bij de werkgever in dienst zijn. Als een bedrijf gebruik maakt van medewerkers via een uitzend- of payrollbedrijf, dan moet het payrollbedrijf geïnformeerd worden over welke arbeidsvoorwaarden de inlener hanteert voor haar eigen medewerkers. Dat dient te gebeuren voordat de werknemer komt werken. Als het inlenende bedrijf nog geen personeel heeft dan gelden vergelijkbare arbeidsvoorwaarden van de sector waarin het bedrijf actief is.
Wil het payrollbedrijf overgaan tot ontslag van de werknemer dan is het reguliere ontslagrecht van toepassing. Het payrollbedrijf heeft in beginsel een ontslagvergunning nodig om de arbeidsovereenkomst met de werknemer op te mogen zeggen ,of dient de kantonrechter te verzoeken om de arbeidsovereenkomst te ontbinden. De gronden voor het ontslag dient de payroll werkgever te ontlenen aan de reden van het beëindigen van de payrollovereenkomst door de opdrachtgever (het bedrijf waar de payrollwerknemer werkt).
De ontslaggrond wordt op dezelfde manier beoordeeld als bij het ontslag van een “gewone” werknemer. Het is alleen anders als de opdrachtgever gedurende drie maanden de rekeningen van het payrollbedrijf niet heeft betaald. In dat geval kan het payrollbedrijf, als zij de payrollwerknemer niet kan herplaatsen, op “eigen gronden” het dienstverband proberen te beëindigen.
Bij contracting besteedt de opdrachtgever een klus, werk, dienst of activiteit uit aan een aannemer of opdrachtnemer. De opdrachtnemer (contractor) heeft eigen werknemers in dienst waarmee hij de werkzaamheden voor de opdrachtgever uitvoert. De contractor is de leidinggevende van die werknemers en stuurt hen aan. Ook is de contractor verantwoordelijk voor het resultaat van de opdracht. Het uitbesteden van werk kan voor allerlei werkzaamheden. Bijvoorbeeld voor: schoonmaak, beveiliging, IT opdrachten, vervoer en logistiek en groenvoorziening.
De door de contractor gesloten overeenkomst kan juridisch benoemd worden als een overeenkomst van aanneming van werk, dan wel als een overeenkomst van opdracht.
Er is sprake van aanneming van werk, als de aannemer met de opdrachtgever afspreekt om buiten dienstbetrekking een werk van stoffelijke aard tot stand te brengen, tegen een prijs die de opdrachtgever betaald.
Werk van stoffelijke zijn werkzaamheden die bestaan uit het vervaardigen en/of bewerken van stoffelijke voorwerpen. Er dient een tastbaar product te worden opgeleverd. Denk hierbij aan:
Bij een overeenkomst van opdracht worden er producten van niet stoffelijke aard gemaakt. Dit betreft in hoofdzaak arbeid van geestelijke of intellectuele aard, zoals de werkzaamheden van auteurs, musici, IT consultants, notarissen, makelaars, interim-managers, tekstschrijvers of artsen.
Het verschil tussen contracting en zzp‘er/freelancer (lees hieronder), is dat de zzp'er/ freelancer de opdracht zelfstandig uitvoert, zonder dat hij daarbij gebruik maakt van personeel dat bij de zzp'er /freelancer in dienst is.
De zzp‘er/ freelancer kiest ervoor om niet in dienst te treden bij een werkgever, maar om als zelfstandige ondernemer te werken en ingeschreven te staan bij de Kamer van Koophandel. De zzp’er /freelancer ruilt de “garantie” van werk en inkomen bij een baas in voor meer vrijheid en fiscale mogelijkheden die zelfstandige ondernemers krijgen.
Zzp staat voor Zelfstandige Zonder Personeel. Deze term is afkomstig van de Belastingdienst en staat voor een zelfstandig ondernemer zonder een arbeidsovereenkomst die tegen betaling werkzaamheden verricht voor een ander. Er is geen verschil tussen een zzp’er of freelancer.
Of iemand zichzelf zzp’er of freelancer noemt, hangt grotendeels af van het specifieke beroep dat iemand uitoefent. In creatieve sectoren wordt de term freelancer vaak gebruikt. Denk aan freelance journalisten, copywriters en grafisch vormgevers. Binnen andere sectoren, zoals de bouw en zakelijke dienstverlening, is de term zzp'er weer veel gebruikelijker. Denk hierbij aan zelfstandig adviseurs, consulenten en coaches.
Beide begrippen hebben dus betrekking op iemand die als zelfstandig ondernemer (eigen baas) zijn of haar diensten aanbiedt aan een ander.
Iemand is een zelfstandig ondernemer als hij staat ingeschreven in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel. In de ogen van de Belastingdienst is die persoon nog geen ondernemer. De belasting dienst kent daarvoor specifieke eisen.
Het urencriterium is een van de belangrijkste criteria die de Belastingdienst hanteert om te bepalen of iemand ondernemer is. Het aantal uren dat er “gedraaid moet worden” om als ondernemer gezien te worden, is voor 2024 1.225 uren.
Het komt neer op ongeveer drie dagen (bij dagen van acht uur), of 24 uur per week. Er moet elke week van het jaar, 24 uur gewerkt worden, wil de belastingdienst iemand als zelfstandig ondernemer aanmerken. Als dat het geval is, mag er aanspraak gemaakt worden op de fiscale voordelen die voor een zelfstandig ondernemer gelden!
Zowel de directe (declarabele) als indirecte (niet-declarabele) uren tellen mee voor het urencriterium. Het gaat dus niet alleen om de uren die gefactureerd worden, maar ook over de uren waarin de administratie wordt bijwerkt, acquisitie wordt gepleegd of de voorraad wordt ingekocht. Ook deze uren horen bij de uren die voor de onderneming gewerkt worden.
Belangrijk hiervoor is wel dat deze uren geregistreerd worden en er ook daadwerkelijk gewerkt wordt voor de onderneming. De uren waarin de zzp’er / freelancer slechts beschikbaar is, tellen niet mee voor het urencriterium.
Een voorbeeld:
“Bart heeft een webhostingbedrijf. Hij is in het weekeinde 24 uur per dag telefonisch bereikbaar voor zijn klanten. De klanten bellen als er een storing met hun website is. Dat komt ongeveer een keer in de maand voor. Bart is vier uur bezig om de storing op te lossen. Deze vier uur mag Bart meerekenen voor het urencriterium. De overige 44 uur dat hij bereikbaar was, mag hij niet meerekenen voor het urencriterium, omdat hij die uren niet gewerkt heeft.”
Naast het urencriterium zijn de antwoorden op de volgende vragen belangrijk om te bepalen of het om een duurzame onderneming gaat (of iemand dus ondernemer is voor de Belastingdienst):
Aan de hand van de antwoorden op deze vragen beoordeelt de Belastingdienst of iemand als zzp’er / freelancer, ondernemer is voor de inkomstenbelasting. Uit de antwoorden moet blijken dat er sprake is van een duurzame onderneming.
Om duidelijkheid te krijgen of de zzp’er / freelancer als zelfstandig ondernemer aangemerkt wordt, is het raadzaam de ondernemerscheck van de Belastingdienst te doen. Bekijk ook onze Webmodule Beoordeling Arbeidsrelatie.
Indien de zzp’er niet als zelfstandig ondernemer wordt aangemerkt, is er mogelijk sprake van schijnzelfstandigheid. Van schijnzelfstandigheid is sprake wanneer (op papier) werkzaamheden worden verricht als zelfstandige (zzp'er), terwijl die zelfstandigheid in de praktijk ontbreekt en de arbeidsrelatie feitelijk een arbeidsovereenkomst is. De Belastingdienst kan de arbeidsrelatie dan her-kwalificeren. Dit houdt in dat de arbeidsrelatie vanuit fiscaal- en sociaalzekerheidsrechtelijk oogpunt wordt aangemerkt als dienstbetrekking, terwijl het op papier gaat om een overeenkomst.
Het her-kwalificeren kan vergaande gevolgen hebben voor zowel de opdrachtgever als de zzp'er. Zo is de opdrachtgever (die dan eigenlijk de werkgever is) bij een her-kwalificatie onder andere verplicht om:
Voor de zzp'er (die dan eigenlijk werknemer is) heeft een her-kwalificatie ook gevolgen. De zzp'er:
Voor meer informatie over schijnzelfstandigheid en de Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (Wet DBA), bekijk onze pagina over de Wet DBA.
De opdrachtgever:
De Wka is een wettelijke regeling om niet betaalde loonheffingen te verhalen door een keten van aannemers en onderaannemers. De wet maakt de aannemer van werkzaamheden en de inlener van arbeidskrachten aansprakelijk voor de loonheffingen, die zijn onderaannemer vanwege uitbesteed werk moet afdragen.
Op zijn beurt mag de onderaannemer een deel van het werk dat aan hem is uitbesteed, aan een ander uitbesteden of gebruik maken van ingeleende arbeidskrachten. Hierdoor ontstaat een keten van (onder)aannemers/inleners die allen bij de uitvoering van één opdracht betrokken zijn. De Wka maakt elke schakel van de keten aansprakelijk voor alle volgende schakels in de keten.
Naast de Wka is er ook inlenersaansprakelijkheid: het inlenen van personeel van bijvoorbeeld een uitzendbureau of detacheringsbureau.
De Wka is van toepassing in situaties van aanneming van werk (ketenaansprakelijkheid) en inlening van personeel (inlenersaansprakelijkheid). Aanneming van werk is voor de ketenaansprakelijkheid regeling ruimer dan wat in het Burgerlijk Wetboek onder aannemerij wordt verstaan.
De Wka kijkt naar de situatie dat een aannemer voor een opdrachtgever, buiten dienstbetrekking, een werk van stoffelijke aard uitvoert, tegen een te betalen prijs (resultaatverbintenis). Wanneer de aannemer de uitvoering van dat werk geheel of gedeeltelijk uitbesteedt aan een ander, is die ander onderaannemer.
Van inlening (en doorlening) is sprake wanneer een werknemer, tijdens zijn dienstbetrekking, aan een derde wordt uitgeleend om daar te werken. Dit wordt ook wel een inspanningsverbintenis genoemd; het gaat niet om het resultaat, maar puur om de inspanning (arbeid).
Het verschil tussen ketenaansprakelijkheid en inlenersaansprakelijkheid zit hem veelal in de feitelijke situatie. Ook het gekozen contract speelt daarbij een rol: gaat het om een onder-aannemingsovereenkomst of inleenovereenkomst?
Het is soms moeilijk vast te stellen of een bepaald werk van stoffelijke aard is. Meestal zal de uitvoering van dat werk een tastbaar product opleveren. Denk hierbij aan:
De Wka spreekt van “een te betalen prijs”. Daarmee vallen ook de zogenaamde regieovereenkomsten onder de werking van de wet. De regieovereenkomst is een aannemingsovereenkomst, waarin is afgesproken dat er wordt afgerekend op basis van gewerkte uren en verwerkte materialen.
Iedere aannemer die ‘werk van stoffelijke aard’ aan een onderaannemer uitbesteedt, is aansprakelijk voor de loonbelasting en sociale premies die zijn onderaannemer is verschuldigd aan de Belastingdienst.
Er zijn voor aannemers diverse mogelijkheden om het risico te beperken of voorkomen. Denk aan het voeren van een goede selectie van contactpartijen e goede administratie van de uren van de ingeleende arbeidskrachten. Daarnaast mag er gebruik worden gemaakt van verklaringen van de belastingdienst en van geblokkeerde bankrekeningen (g-rekening).
Inlenersaansprakelijkheid is een vorm van ketenaansprakelijkheid. Het is een wettelijke regeling om niet-betaalde loonheffingen en omzetbelasting te verhalen op de inlenende partij. Door de wet kunnen inleners/partijen hoger in de keten alsnog hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld voor te betalen belastingen en premies.
Er zijn voor inleners diverse mogelijkheden om het risico te beperken of voorkomen. Denk aan het voeren van een goede selectie van contactpartijen en goede administratie van de uren van de ingeleende arbeidskrachten. Daarnaast mag er gebruik worden gemaakt van verklaringen van de belastingdienst en van geblokkeerde bankrekeningen (g-rekening).
Een g-rekening is een geblokkeerde rekening die aannemers kunnen gebruiken om loonheffingen (al dan niet met btw) van, door hen ingehuurd personeel, aan de Belastingdienst of aan onderaannemers te voldoen. Van een g-rekening mogen geen andere betalingen gedaan worden. De rekening beschermt partijen tegen wanbetalingen van loonheffingen.
Voor het openen van een g-rekening is toestemming nodig van de bank en van de Belastingdienst.
Het nut van een g-rekening is dat deze bescherming biedt bij aansprakelijkheidskwesties rond loonheffingen. In principe is degene voor wie arbeid wordt verricht verantwoordelijk voor het betalen van loonheffing. Hier zijn uitzonderingen op:
Deze drie partijen worden aansprakelijk gesteld voor het niet-betalen van loonheffingen door anderen. Voor de inleners en aannemers is de g-rekening in het leven geroepen. Deze is in het bezit van de uitlener of de onderaannemer.
Wanneer de onderaannemer of uitlener geen loonheffing betaalt, is volgens de belastingdienst de aannemer of inlener (als zijnde opdrachtgever) verantwoordelijk. Om hier ingedekt tegen te zijn, wordt niet het gehele bedrag van de gerekende kosten betaald aan de andere partij Alleen het deel van de loonsom wordt betaald, dat overeenkomt met de loonbelasting, of premies volksverzekeringen en premies werknemersverzekeringen op de g-rekening van de onderaannemer of uitlener.
Deze g-rekening mag alleen gebruikt worden om de loonheffing en -premies aan de Belastingdienst betalen (of om het loonbelastingdeel van een door hem ingehuurde partij op diens g-rekening te betalen), waardoor de betalende partij is ingedekt tegen loonbelastingfraude.Een g-rekening kan aangevraagd worden bij de Belastingdienst met het formulier Aanvraag g-rekening.
Een zzp’er kan geen G-rekening aanvragen. Een zzp’er heeft immers geen mensen in dienst en hoeft dus geen loonheffingen af te dragen. Zzp’ers kunnen wel een verklaring betalingsgedrag voor de btw aanvragen.
We hebben meerdere expertises om u integraal te kunnen adviseren omtrent uw inhuurproces. Wij adviseren u over de te maken contractuele afspraken, de benodigde vastlegging van (persoons)gegevens en helpen u bij het vastleggen van de gemaakte afspraken.
